เกร็ดน่ารู้เกี่ยวกับเครื่องดื่มสมุนไพร

เครื่องดื่มสมุนไพร คือ เครื่องดื่มที่เตรียมจากส่วนต่างๆ ของพืช ไม่ว่าจะได้มากจากการคั้นน้ำจากผลไม้สด หรือเตรียมจากส่วนอื่นๆ เช่น เหง้า ใบ ดอก เมล็ด

เริ่มจาก นมถั่วเหลือง หรือที่เรียกกันโดยทั่วไปว่า น้ำเต้าหู้เป็นเครื่องดื่มสมุนไพรที่ทำมาจากเมล็ดถั่วเหลือง มีโปรตีนสูง ช่วยบำรุงร่างกายให้ เจริญเติบโตและแข็งแรง ช่วยบำรุงสายตา เนื่องจากมีวิตามินเอ มาก และยังเป็นแหล่งเกลือแร่ที่จำเป็นต่อร่างกายอีกด้วย

น้ำใบบัวบก ได้จากการคั้นน้ำจากใบและต้นสดของบัวบก ใช้ดื่มเป็นยาบำรุง แก้อ่อนเพลีย ช่วยลดอาการอักเสบ ช้ำใน ช่วยให้แผล หายเร็วขึ้น และยังมีรายงานว่าใช้รักษาโรคเรื้อนและซิฟิลิสได้ด้วย

น้ำเก๊กฮวย ก็เป็นเครื่องดื่มอีกชนิดหนึ่งที่เราสามารถหาดื่มได้ง่าย วิธีทำก็คือนำดอกเก๊กฮวยที่ตากแห้งแล้วมาต้มกับน้ำแล้วเติมน้ำตาล เพื่อให้มีรสหวาน สรรพคุณของเก๊กฮวย ช่วยดับพิษร้อน แก้ร้อนใน นอกจากนี้ยังมีรายงานว่าดอกเก๊กฮวยใช้เป็นยาแก้ ปวดท้อง และเป็นยาระบายได้อีกด้วย

น้ำขิง ได้จากการนำเหง้าขิงอ่อนมาปอกเปลือก ทุบพอแตกหรือผ่าเป็นแว่นบางๆ เติมน้ำตาลทรายเล็กน้อย น้ำขิงมีสรรพคุณช่วยขับลม ย่อยอาหาร แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ในปัจจุบัน สามารถหาซื้อขิงผงสำเร็จรูปได้ในท้องตลาด ขิงผงสำเร็จรูปเพียงเติมน้ำร้อนลงไป ละลาย ก็ดื่มได้ทันที

น้ำมะเขือเทศ ได้จากการนำผลมะเขือเทศสุกที่ล้างสะอาดมาปั่นให้ละเอียด ผสมน้ำเชื่อมและเกลือเพื่อแต่งรส ช่วยให้ร่างกายสดชื่น ป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟัน และยังสามารถลดความดันได้อีกด้วย สารอาหารที่สำคัญในน้ำมะเขือเทศ คือ วิตามินเอ และซี รวมถึงมีโปแตสเซียมอีกด้วย

น้ำกระเจี๊ยบ เป็นเครื่องสมุนไพรที่ได้จากกลีบเลี้ยงของดอก ซึ่งมีกรดอินทรีย์ต่างๆ ที่ทำให้น้ำกระเจี๊ยบมีรสเปรี้ยว นอกจากนี้ยังมี แร่ธาตุต่างๆ มากมาย เช่น แคลเซียม ฟอสฟอรัส แมกนีเซียม และวิตามินซี เป็นต้น น้ำกระเจี๊ยบมีประโยชน์ช่วยแก้ กระหายน้ำทำให้อุณหภูมิร่างกายลดลง ทำให้ร่างกายสดชื่น ช่วยย่อยอาหารโดยเฉพาะในกรณีน้ำดีไม่ปกติ ช่วยขับปัสสาวะ ลดความดัน ช่วยระบายอ่อนๆ และสามารถใช้รักษาโรคเลือดออกตามไรฟัน กรดอินทรีย์ใน น้ำกระเจี๊ยบมีคุณสมบัติลดไขมันในเลือดได้

น้ำมะนาว ซึ่งมีรสเปรี้ยว นิยมนำมาผสมกับน้ำเชื่อมและเกลือเพื่อปรุงรสหวานเค็ม ทำเป็นเครื่องดื่มเย็น ดื่มแก้กระหาย น้ำทำให้ชุ่มคอ แก้คอแห้งบำรุงเสียงและแก้เลือดออกตามไรฟัน

น้ำมะตูม เป็นเครื่องดื่มที่ได้จากการต้มหรือชงผลมะตูมอ่อนที่ตากแห้ง แล้วผ่าเป็นแว่นบางๆ แล้วเติมน้ำตาลทราบเพื่อเพิ่มรสหวาน สรรพคุณของน้ำมะตูม สามารถแก้ท้องเสียได้ โดยเฉพาะในเด็กที่เป็นโรคท้องร่วงเรื้อรังหรือเป็นโรค ทั้งนี้ เพราะในผลมะตูม มีสารเพคตริน (pectin) ซึ่งจะไปรวมกับพิษของเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เกิดท้องร่วง นอกจากนี้ยังมีสารเมือก สารแทนนิน และสารรสขม บางคนนิยมดื่มน้ำมะตูมแทนน้ำชา

น้ำอ้อย เป็นเครื่องดื่มที่นิยมดื่มกันอย่างแพร่หลาย นิยมดื่มเป็นเครื่องเย็น โดยผสมน้ำแข็งหรือแช่เย็น แก้กระหาย ทำให้ชื่นใจ สารประกอบที่สำคัญในน้ำอ้อย ได้แก่ น้ำตาล ซูโครส ซึ่งเป็นอาหารที่สำคัญต่อร่างกาย เนื่องจากจะถูกย่อยและเผาผลาญ เป็นพลังงานได้รวดเร็ว นอกจากนี้ยังเป็นเครื่องดื่มที่ช่วยขับปัสสาวะและเป็นยาเย็นได้อีกด้วย

น้ำมะพร้าวอ่อน เป็นน้ำที่ได้จากผลมะพร้าวอ่อน มีความบริสุทธิ์มาก ปราศจากเชื้อโรค มีคุณค่าทางอาหารสูง แก้กระหายน้ำได้ ลดไข้ เป็นยาเย็น ช่วยขับปัสสาวะ บำรุงร่างกาย เป็นยาระบายอ่อนๆ และฆ่าพยาธิในลำไส้ มีรายงานว่าสามารถให้ทารกดื่มแทนนมได้ หญิงมี ครรภ์ดื่มน้ำมะพร้าวแล้วจะช่วยบำรุงทารกในครรภ์ ในน้ำมะพร้าวอ่อน จะมีปริมาณน้ำตาลซูโครสมากกว่าน้ำมะพร้าวแก่และ นอกจากนี้ ในน้ำมะพร้าวอ่อนยังมีไวตามินบี คอมเพล็กซ์ โปรตีน ไขมัน และแร่ธาตุต่างๆ มากมาย เช่น โปแตสเซียม ธาตุเหล็ก เป็นต้น

น้ำตาลสด น้ำตาลสด เป็นเครื่องดื่มที่มีรสหอมหวาน บำรุงร่างกายให้สดชื่น ชุ่มคอ น้ำตาบสดส่วนใหญ่ที่ขายกันในปัจจุบัน มักจะไม่ใช่น้ำตาลสดแท้ แต่ทำจากน้ำตาลปีปผสมาน้ำ ตั้งไฟ แล้วเติมปูนแดงเล็กน้อย เพื่อทำปฎิกิริยากับกรด อินทรีย์ในน้ำตาลปีป ให้น้ำตาลซูโครสคงสภาพ แต่งกลิ่นด้วยใบเตยหอมเคี่ยวน้ำตาลให้เดือด แล้วจะนำมา กรองผ่านผ้าขาวบาง น้ำตาลจะได้มีสี กลิ่น รส คล้ายน้ำตาลสด แต่ไม่หอมเท่าน้ำตาลสด ในน้ำตาลสดมีวิตามินบีรวม อยู่ด้วย ช่วยทำให้ร่างกายสดชื่น แก้กระหายน้ำ เป็นยาเย็น

น้ำมะยม สามารถทำได้โดยใช้ผลมะยมแก่มาล้างให้สะอาดแล้วนำไปใส่น้ำสองเท่าของมะยม ต้มนาน 40 นาที หรือจนกว่า เนื้อมะยมจะนิ่ม จึงเทใส่กระชอน ยีเนื้อมะยมบนกระชอนให้ลอดรู กระชอนลงไป นำน้ำที่กรองมาได้ไปเติมน้ำตาล ทราบ แล้วต้มอีกที จะได้น้ำมะยมที่มีรสเปรี้ยวหวาน ส่วนเนื้อมะยมก็สามารถทำเป็นแยมได้ น้ำมะยม มีวิตามินซี ซึ่งมีประโยชน์ช่วยป้องกันเลือดออกตามไรฟัน และเพิ่มภูมิคุ้มกันให้ร่างกายได้

นอกจากเครื่องดื่มชนิดต่างๆ ดังกล่าวแล้ว ยังมีน้ำผลไม้อีกหลายชนิดที่นิยมดื่มกันแพร่หลาย เช่น น้ำฝรั่ง น้ำแตงโม น้ำมะขาม น้ำองุ่น น้ำลำไย น้ำทับทิม น้ำรากบัว น้ำบ๊วย ฯลฯ

จะเห็นได้ว่าเครื่องดื่มสมุนไพรให้ประโยชน์ทั้งทางตรงและทางอ้อม ประโยชน์ทางตรง คือ ช่วยดับกระหาย คลายร้อย ทำให้สดชื่น มีรสอร่อย ส่วนประโยชน์ทางอ้อม ก็ยังเป็นยาบำรุงรักษาโรค ขับเหงื่อ ขับปัสสาวะ บำรุงร่างกาย เป็นยา ระบาย หรือแก้ท้องเสีย เป็นต้น นอกจากนั้นเครื่องดื่มสมุนไพรหลายชนิด ยังสามารถเตรียมได้ง่าย หรือหาดื่มได้ทั่วไป และประโยชน์ที่สำคัญอีกอย่างคือ เครื่องดื่มสมุนไพรไม่ต้องแต่สีด้วยสีสังเคราะห์ สีของเครื่องดื่มเป็นสีจากพืชโดยตรง จึงไม่เป็นพิษแก่ร่างกาย เว้นแต่ว่าหากท่านผู้ฟังซื้อมาดื่ม ก็ควรเลือกเครื่องดื่มที่เป็นสีธรรมชาติ ไม่ควรเห็นแก่ความ น่าดื่ม เพื่อจะให้ได้ประโยชน์จากเครื่องดื่มสมุนไพรมากที่สุด